Việc bài trí bàn thờ đúng cách là vô cùng quan trọng không chỉ đối với sự an khang, thịnh vượng của gia đình mà còn thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, ông bà. Bàn thờ gia tiên là gì và bài trí bàn thờ như thế nào đều là những câu hỏi được những người thờ cúng quan tâm. Hãy cùng Đá Tâm Nguyện tìm hiểu về những nguyên tắc về sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách trong bài viết hôm nay.
Tại sao người Việt Nam coi trọng việc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách?
Theo quan niệm xưa, bàn thờ là nơi thờ cúng tổ tiên, là nơi thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, để tạ ơn người còn sống và cầu mong những điều phù hộ. Nét đẹp văn hóa này được truyền từ đời này sang đời khác trong mỗi gia đình Việt Nam. Nó không chỉ dạy con cháu phải hiếu thảo với bề trên mà còn chỉ cách bài trí bàn thờ gia tiên.
Bàn thờ được bài trí đúng cách có ảnh hưởng rất lớn đến các thành viên trong gia đình. Bài trí bàn thờ gia tiên đơn giản, đúng quy cách, hợp phong thủy mà còn phải đẹp mắt không những có tác dụng trấn an người đã khuất mà còn phù hộ độ trì bình an, cát tường cho gia chủ.
>>Các kiểu thiết kế lăng mộ đá phổ biến hiện nay
Danh sách vật phẩm cần có trên bàn thờ gia tiên
Những vật phẩm trên bàn thờ không chỉ có giá trị về mặt tâm linh mà còn mang ý nghĩa phong thủy, giúp gia đình thịnh vượng và bình an.
- Bát hương: Là nơi thắp nhang để giao tiếp với tổ tiên và thần linh, mang lại sự kết nối giữa các thế hệ.
- Di ảnh: Tưởng nhớ người đã khuất, thể hiện lòng hiếu thảo và sự tôn kính.
- Ngai thờ: Biểu tượng của quyền lực và ngôi vị, là nơi ngự của các vị thần linh hoặc tổ tiên.
- Chén thờ: Dùng để đựng nước hoặc rượu trong các lễ cúng, thể hiện sự cung kính và trang trọng.
- Mâm bồng: Dùng để bày hoa quả, bánh kẹo, tượng trưng cho lòng thành kính và sự phồn thịnh của gia chủ.
- Lọ hoa: Giúp tạo thêm sự trang trọng và sinh khí cho không gian thờ cúng.
- Đèn Thái Cực: Mang lại sự ấm áp và duy trì trang nghiêm cho không gian thờ cúng.
- Cặp đèn Lưỡng Nghi: Tượng trưng cho ánh sáng của mặt trời và mặt trăng, mang lại sự cân bằng âm dương, có thể thay bằng chân nến bằng đồng,…
- Đỉnh đồng: Dùng để đốt trầm hương, giúp không gian thêm phần trang trọng và thanh tịnh.
- Lộc bình: Giữ gìn tài lộc, mang lại bình an và sự thịnh vượng cho gia đình
Ngoài ra, tùy vào gia đình sẽ có thêm các vật phẩm khác như:
- Hoành phi, đại tự: thường mang chữ Quang Lưu Đức, với ý nghĩa là công đức của tổ tiên lưu truyền cho con cháu, phù hộ cho gia đình con cháu đời sau.
- Câu đối: Thể hiện sự tôn kính và cầu mong phúc lộc qua những lời chúc tốt đẹp.
- Hạc thờ: Biểu tượng cho sự trường thọ và cao quý, thường đặt cùng đỉnh đồng, chân nến hay đèn lưỡng cực để tạo nên một bộ tam sự hoặc bộ ngũ sự.
- Ống đựng hương: Giữ hương hoặc đũa thờ gọn gàng, thể hiện sự chăm sóc chu đá
- Đài thờ: Dùng để đựng rượu, nước hoặc muối, thể hiện sự thanh khiết và kính trọng.
>>>Xem thêm: Tổng hợp công trình mộ đẹp đơn giản Đá Tâm Nguyện thi công xây dựng
Những nguyên tắc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách cần tuân thủ
Trong tín ngưỡng dân gian, bàn thờ là một thế giới tâm linh thu nhỏ để mọi người dùng để tỏ lòng thành kính, cầu khấn ông bà, tổ tiên và những người đã khuất. Qua đó có thể thấy, cách bài trí bàn thờ gia tiên có ảnh hưởng rất lớn đến các thành viên trong gia đình. Bài trí bàn thờ gia tiên đơn giản, đẹp mắt và hợp phong thủy đúng cách không chỉ có lợi cho sự an lành của người đã khuất mà còn bảo vệ sự an toàn cho gia chủ.
Vị trí đặt bàn thờ gia tiên
Bàn thờ tổ tiên tốt nhất nên đặt trong phòng riêng, nhưng với những gia đình nhỏ hơn, thường thì nơi thờ cúng sẽ được tích hợp vào không gian sinh hoạt chung. Trong trường hợp này, nên đặt bàn thờ ở phòng khách, vì đây là nơi thoáng đãng và trang nghiêm nhất trong nhà. Nên có một bức tường vững chắc phía sau bàn thờ. Đồng thời, bàn thờ kỵ kê trên cửa kính, cửa sổ. Để đặt bàn thờ ở vị trí chuẩn phong thủy cần chú ý những vấn đề sau:
- Nếu không muốn các thành viên trong gia đình bất hòa, cãi vã thì không nên đặt bàn thờ gia tiên ở hướng ngược lại với ngai.
- Không đặt bàn thờ Phật trong bếp và nhà vệ sinh, bởi đặt bàn thờ Phật ở những nơi này sẽ phạm vào tội bất kính, bất kính với thần linh, từ đó làm giảm vượng khí của gia đình.
- Không đặt bàn thờ dưới xà nhà, vì có nhiều quan niệm cho rằng xà nhà là nơi sinh ra nhiều hung khí. Do đó, việc đặt bàn thờ ở vị trí này có thể gây ra các triệu chứng như trầm cảm, đau đầu cho các thành viên trong gia đình, ngoài ra, vị trí này còn có thể ảnh hưởng đến tài vận của gia chủ.
Hướng đặt bàn thờ
Bàn thờ nên đặt ở hướng nhìn ra sân rộng, hướng ra cửa chính, hạn chế quay về hướng nhà. Hãy chú ý vấn đề này, nếu đặt sai hướng sẽ gây ra mâu thuẫn âm dương dẫn đến cuộc sống trong nhà không yên ổn, gặp nhiều xui xẻo hay con cái không hiếu thuận. Tốt nhất hướng đặt bàn thờ phải thỏa các tiêu chí sau:
- Mặt tiền nên thoáng và đặt hướng nhà nhìn ra khoảng sân rộng (nhà ở nông thôn) và nhìn ra sảnh chính, hoặc ban công đối với nhà ở đô thị.
- Hướng đặt bàn thờ Phật không được đối diện với các vật sắc nhọn như góc nhà, nhà vệ sinh.
- Mặt trước của bàn thờ phải sạch sẽ, gọn gàng và càng yên tĩnh càng tốt.
- Nếu hướng nhà phù hợp với thời đại, thì giống như thêm gấm hoa, giống như người ở thời đại phương Đông, bàn thờ đặt ở phía đông, bàn thờ ở phía tây đặt ở phía tây.
Sắp xếp vật dụng trên bàn thờ
Thông thường, bài trí bàn thờ gia tiên nên theo nguyên tắc ngũ hành, sắp xếp theo thứ tự từ lớn đến nhỏ. Cách sắp xếp bàn thờ gia tiên hợp lý như sau.
- Vị trí đặt bát hương là vị trí quan trọng nhất trên bàn thờ hương. Theo quan niệm tâm linh của người Việt, bát hương chính là “ngôi nhà” nơi người già trú ngụ mỗi khi trở về. Vì vậy, việc đặt bát hương phải có điểm tựa. Thông thường, bát hương được đặt hơi lùi vào chính giữa bàn thờ để các đồ lễ khác đặt phía trước.
- Di ảnh thờ cần phải được đặt theo đúng các quy tắc của người xưa. Theo quy tắc “Nam tả – Nữ hữu”, những di ảnh của nữ sẽ được đặt ở bên phải và nam được đặt ở bên trái. Khi nhìn từ phía người cúng nhìn vào bàn thờ sẽ ngược lại là nam được xếp bên phải và nữ được xếp bên trái. Ngoài ra đối với bàn thờ gia tiên nhiều bậc thì cần phải đặt di ảnh của người có vai vế cao nhất nằm ở chính giữa và đặt cao nhất.
- Đèn lưỡng nghi hay còn gọi là đèn giả nến được đặt hai bên bàn thờ, bên trái tượng trưng cho mặt trời, bên phải tượng trưng cho mặt trăng. Đèn Thái cực sẽ được đặt chính giữa dưới chân bàn thờ.
- Xá lợi được đặt chính giữa bàn thờ sau bát hương theo thứ tự “nam tả, nữ hữu”.
- Lộc bình được đặt bên trái gian giữa bàn thờ theo nguyên tắc “Bình Đông – Quả Tây”. Lưu ý nước dùng để cắm hoa phải là nước sạch. Nghiêm cấm sử dụng nước giếng, nước ao hồ để cắm hoa, cắm hoa giả.
Trên đây là cách bày biện bài vị trên bàn thờ gia tiên đúng cách. Bàn thờ gia tiên được bài trí hợp lý không chỉ mang lại điềm lành tài lộc cho gia đình mà còn thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với ông bà, tổ tiên và những người đã khuất. Hy vọng các bạn sẽ sắp xếp được một bàn thờ hợp cách, hài lòng bề trên.